Chiếc GMC, loại quân đội dùng chở
quân
lính, dừng lại. Tấm bạt che kín người bên trong xe, mở lên từ phía sau.
Ánh mặt trời buổi chiều bất chợt hắt vào những tù nhân bên trong xe,
làm bàn tay đưa lên che vội bên trên khuôn mặt hốc hác nhễ nhại mồ hôi,
đôi mắt hấp háy tránh né tia sáng chói chang
và đột ngột. Hai bộ đội trẻ, rất trẻ, đứng canh chừng bên lối xuống xe,
tay ghìm cây AK với lưỡi lê dài nhọn đe dọa.
- Cho xuống xe!
Cán bộ “quản giáo” rời buồng lái,
tay
đeo vòng cái túi vải qua bên trái, cho khỏi che vướng cây súng ngắn K54
đeo lủng lẳng bên hong, ra lệnh. Những người tù lếch thếch nhích dần ra
phía sau và mỏi mệt lần lượt xuống xe. Chân rảo bước về phía sau xe, có
vẻ chưa vừa lòng, hắn cáu kỉnh hét:
- Khẩn trương lên!
- A!
Bất chợt có tiếng người kêu lên. Hai
cái lon sữa Guigoz cột đeo trên vai anh, rớt xuống, lăn lóc nghe loảng
xoảng. Mớ nước uống còn sót trong lon đổ tuôn ra, nhuộm ướt lớp sỏi đất
trên sân trại thành màu đỏ sẫm. Tiếng kêu thảng thốt, khe khẻ, nhưng đủ
làm những người quanh anh cùng cảm nhận.
Các bạn tù còn trên sân khựng lại, nhìn xem. Bàn tay trái của anh cầm
chặt nơi cổ tay mặt. Mắt anh kinh ngạc nhìn ngón tay của mình. Lúc xuống
xe, chiếc nhẫn trên ngón tay, không may, máng vào đầu cây đinh ốc bị
tuôn và nhô ra bên ngoài thanh gỗ dựa lưng của
băng ghế. Sức nặng của thân thể và tốc độ nhảy xuống làm vòng kim loại
cắt và tuột trọn da thịt trên ngón tay của anh quá nhanh, trong chớp
nhoáng. Cảm giác thật sự chưa kịp đến. Cái đau lúc này ít hơn nỗi kinh
hoàng khi mắt mình nhìn thấy các lóng xương ngón
đeo nhẫn phơi bày ra trần trụi.
Dùng lưỡi lê trên đầu cây AK ghim chọc
vào giữa vòng kim loại đang nằm trong nhúm thịt và máu. Đưa chiếc nhẫn máng trên thân lưỡi lê lên xem:
- Báo cáo cán bộ: chiếc nhẫn này của
“ngụy”!
Thực vậy, không cần phải đọc cho
được
hàng chữ “Trường Võ Bị Quốc Gia – Việt Nam”, quanh viên ngọc trên mặt
nhẫn; hình ảnh con rồng uốn quanh cây kiếm và bản đồ Việt Nam, quá đủ để
quân cộng sản nhận ra: đây là dấu hiệu liên hệ với Quân Lực Việt Nam
Cộng Hòa. Bây giờ, máu tuôn trào. Cảm giác đau
nơi ngón tay lúc này thật sự là đau buốt. Nhìn gương mặt im lặng chịu
đựng, của nạn nhân, viên cán bộ cay cú:
- Cực kỳ ngoan cố! … Cách ly nó!
Quay sang những người tù còn đứng gần
đó, dợm chân, có ý muốn bước đến giúp đồng đội của mình, hắn gằn giọng:
- Cấm mọi quan hệ! Cấm cứu thương!...
Không băng bó chi cả!
Anh bị giam riêng. Rừng về đêm giá
lạnh, ngón tay không thuốc men hay băng bó càng thêm đau đớn. Cái đau đớn tận cùng không chỉ ở vết thương!
Đến trưa hôm sau, người ta đem anh
ra xe và chở đi…
Sau khi quân cộng sản chiếm trọn
miền
Nam tự do. Những người lính miền Nam Việt Nam, những công chức, nhà
văn, nhà báo và tất cả những thường dân bị nhà cầm quyền cộng sản kết
tội có liên hệ với chế độ Tự do của miền Nam, đều bị tống giam vào các
trại tù, dưới tên gọi là “trại cải tạo”. Ngay cả
thương binh cũng không thoát khỏi chính sách trả thù hèn hạ, hiểm độc.
Họ bị tống đuổi ra khỏi bệnh viện, bất kể tình trạng thương tích trên
người, với vải băng bê bết máu kéo lê trên mặt đất dơ bẩn.
Năm 1975,
Trung tá Vũ văn Sâm, phục vụ tại Trường Sĩ quan Bộ binh Long
Thành. Ông bị cộng sản giam giữ tại Long Giao, rồi chuyển đến trại tù
Tân Hiệp (Biên Hòa). Ở đây, nhạc sĩ Thục Vũ có sáng tác nhạc phẩm "Suối
Máu" với 8 câu thơ cảm đề của chính mình:
"Em ở Sài Gòn anh ở đây
Đồi pha cát trắng kẽm gai đầy
Ngẫn ngơ dăm chuyến tàu xuôi ngược
Để nhớ nhung về che khuất mây
Tôi vẫn thường đêm thương nhớ con
Thương em tình nghĩa vẫn vuông tròn
Thương mình ray rứt từng đêm trắng
Thương bạn anh trong chuyện mất
còn”
Cũng vì lời nhạc thương nhớ bày tỏ
tình cảm của mình, người viết nhạc bị quân cộng sản đày đọa lên trại tù
Sơn La, ở chốn rừng thiêng nước độc. Tại đây, Thục Vũ sáng tác thêm
nhạc phẩm “Anh Ở Đây”; chỉ một thời gian ngắn bị giam giữ và gục chết
cũng tại nơi đây, vào ngày 15/11/1976. Tấm mộ
bia đơn sơ với đôi hàng nguệch ngoạc "Vũ Văn Sâm, 1932", được bạn bè
ghi lại, cắm làm dấu xác người tù bạc phận đã phải nằm lại tại trại tù
Sơn La.
Người
tù Sơn La Nguyễn
Quang Tuyến,
cũng là nhà
văn Văn Quang.
Nhà văn Văn Quang được biết đến qua
rất nhiều tác phẩm văn chương. Bốn tác phẩm được làm thành phim. Chân
Trời Tím là phim có rất nhiều người biết đến, cùng các ca khúc như Nửa
Hồn Thương Đau, Chân Trời
Tím.
Sau năm 1975 ông bị bắt giam hơn 12
năm tù.
Trong bài “Mừng Cho Người Chết Trong
Nhà Tù “Cải Tạo”, nhà văn Văn Quang có viết về cái chết của bạn tù Vũ Văn Sâm, tức nhạc sĩ Thục Vũ: “Anh
Tô Kiều Ngân không ở cùng trại tù với tôi, anh đi “lao động” bị ngã gãy
tay, phải đưa về trạm xá gần trại giam tôi ở từ năm 1976 khi được đưa
ra Sơn La “học tập”. Dịp đó, nhạc sĩ Thục Vũ, tên thật là Vũ Văn Sâm, ở
cùng đội với tôi, anh bị đau gan đến vàng
mắt. Khi bệnh tình quá nặng, Thục Vũ được đưa sang bệnh xá. Nói là bệnh
xá, chứ ở đây cũng chẳng có thuốc men gì chữa chạy cho bệnh nhân. Thậm
chí mỗi lần lên khám bệnh xong, anh y tá bôi cho tí dầu cù là vào tay
rồi bảo về uống đi hoặc nằm ngửa cổ ra để “cán
bộ y tế” nhỏ cho vài giọt nước củ tỏi vào mũi. Thế là xong. Bệnh nhân
nặng chỉ còn việc nằm chờ chết. Thục Vũ cũng ở trong trường hợp ấy.
Một buổi sáng sớm, …Tôi
nhận ra ông Phan Lạc Phúc, khoác chiếc áo trây di cũng tả tơi “đồng bộ”
với cái quần rách. Nước mắt ông Phúc chảy rất chậm trên mặt, ông nghẹn
ngào cất tiếng:
- Thằng Sâm chết ở bệnh xá đêm qua
rồi.
Tôi lặng người, bởi mới hôm qua,
tôi lẻn sang bệnh xá thăm, Thục Vũ đưa cho tôi hai gói thuốc lào nhỏ,
anh nói: “Tôi mệt không hút thuốc được nữa”. Ngồi nói chuyện vài phút,
anh Tô Kiều Ngân ở trạm xá này cũng đến ngồi chơi. Tôi thấy Thục Vũ vẫn
còn khỏe, vậy mà đêm qua đã ra đi.
Sau đó, anh Tô Kiều Ngân nói với
tôi lời an ủi đúng nhất, ngắn nhất và cũng bi thảm nhất: “Mừng cho nó,
từ nay nó không còn biết đói rét và không ai hành hạ được nó nữa”.
Đám tang Thục Vũ, hình ảnh bi thảm
nhất trong cuộc đời chúng tôi.
Vào buổi chiều năm 1977, khi đồi
núi Sơn La bắt đầu chạng vạng, bất chợt nhìn sang lối ra từ bệnh xá một
khung cảnh hết sức đau lòng. Trên con đường đá cũ nhỏ, vòng theo sườn
núi cao vút chập chùng, cách vườn rau là cái ao, đám tang bắt đầu di
chuyển chậm chạp. Hai cai tù vác súng AK đi đầu,
theo sau là một anh tù cầm vài nén nhang, đến 4 anh tù khiêng cỗ quan
tài mộc, sau cùng lại là 2 cai tù vác súng AK. Suốt con đường dài âm u
đó, chỉ có đám người ấy lặng lẽ chuyển động như những bóng ma.
Ở vùng đồi núi bóng tối đổ xuống
rất nhanh, mang theo sương mù mỏng dăng ngang triền dốc dựng đứng như
những bức tường đá của nhà giam thiên nhiên, chẳng cách nào thoát ra
được. Chúng tôi biết chắc đó là đám ma Vũ Văn Sâm tức nhạc sĩ Thục Vũ.
Tất cả hơn ba chục tù nhân trong đội đứng ngẩn
ra, dán mắt nhìn theo cái đám ma thê thảm ấy. Ông Phan Lạc Phúc, đến
bên tôi, không nói lời nào, quay mặt đi giấu nước mắt. Nhìn sang phía
bên trạm xá, Tô Kiều Ngân và mấy anh bác sĩ trẻ cũng là tù, đứng sau
hàng rào kẽm gai cũng ngơ ngẩn. Ngân vẫy tay cho
tôi và anh Phan Lạc Phúc chẳng biết để làm gì. Là một sự cảm thông tận
cùng hay nói lời từ biệt.
Mấy tay coi tù cũng đứng lặng,
nhìn
chúng tôi và họ hiểu rằng lúc đó dù bắt chúng tôi thu dụng cụ về trại
cũng chẳng ai chịu về, dù có bị bắn tại chỗ. Tất cả đứng như tượng gỗ
dõi theo đám tang đi trong buổi hoàng hôn lạnh ngắt, dần khuất vào cuối
con đường cong phía chân núi. Sương mù bắt đầu
tỏa xuống…
Hình ảnh cái đám ma Thục Vũ còn
in đậm trong tâm khảm chúng tôi cho đến bây giờ. Tôi chắc anh Tô Kiều
Ngân, đến cuối đời cũng chưa quên được hình ảnh này. Nó trở thành những
kỷ niệm rất riêng nhưng cũng lại rất chung của những ai đã từng sống dở
chết dở qua những cái được gọi là “trại cải
tạo”.
“Ôi đời ta, ngờ đâu trăm đắng nghìn
cay
Khúc sắn bát ngô vơi đầy
Sầu nuôi thân xác hao gầy
Bao ngày qua đợi chờ tin vui chẳng
thấy
Hận thù yêu thương còn đấy
Vui đành như cánh chim bay” *
Cho đến nay, cứ đến ngày 30 tháng 4,
đảng cộng sản lại thản nhiên tưng bừng ăn mừng ngày chiếm miền Nam tự do và gọi là Đại thắng mùa Xuân.
Hơn 40 năm qua, đã có hàng trăm hồi
ký, truyện ngắn, truyện dài viết về trại tù “cải tạo” của cộng sản.
Biết bao câu chuyện thương tâm đã được ghi lại trong Thân Phận Người
Lính Gãy Súng, Xử Tử Tù Cải Tạo, Nữ tù nhân "cải tạo" ở Z30D, Những
Người Tù Cuối Cùng, Núi Lạnh, Cuối Tầng Địa Ngục, Trại
Tập Trung, Trại Kiên Giam,… và hãy còn biết bao câu chuyện không thể
nào được kể lại trọn vẹn, hay chưa bao giờ được biết đến; vì người tù đã
vùi thân xác đâu đó trong rừng hoang khi vượt trốn trại, hay trong các
bãi chôn tù, như nghĩa trang Đồi Bà Then trên
Cổng Trời. Hoàn cảnh khắc nghiệt tại trại giam Cổng Trời khiến tù nhân
chết do bệnh tật, thiếu ăn, biệt giam hay lạnh giá hầu như xảy ra hàng
ngày. Đồi Bà Then là cái tên mà người nào ở Cổng Trời đều biết. Nó là
một mảnh đất nhỏ được dành làm nghĩa trang mà
cán bộ trại giam luôn lấy làm biểu tượng để cảnh cáo những người tù
cứng đầu nhất. Biết rằng: không ai thoát khỏi cái chết trong cõi đời
này, nhưng người tù “cải tạo” phải chứng kiến và chấp nhận cái chết đến
với mình. Chỉ riêng trại giam có tên là Trại Cổng
Trời đã có quá nhiều hồi ký ghi nhắc đến.
Thảm cảnh đày đọa và chết chóc trong
trại
tù cộng sản đã được biết bao nhân chứng viết kể lại. Nhưng ngôn từ
không thể nào diển tả trọn vẹn được nỗi đau đớn của họ cùng thân quyến. Nỗi
đau của những vết thương nhục hình này không bao giờ lành được theo
thời gian, sẽ còn đó mãi mãi cùng xương cốt của những người tù vẫn còn
nằm lại trong các mồ hoang.
Anh
ở đây!
Anh
vẫn còn ở đây!
Chiều
Suối Máu, chiều Sơn La,….
Chiều
Việt Nam mưa vẫn rơi, mưa rơi nhòa nước mắt!
BK Tính 323
……………………………………………………………………………..
* “Anh Ở Đây” nhạc: Thục Vũ & Vũ Đức
Nghiêm
No comments:
Post a Comment